Klart for opning på E16 Filefjell
Statsråd Knut Arild Hareide kuttar snora på E16 Filefjell onsdag, og markerer at 40 km ny europaveg til 3,5 milliardar er fullført.
Dette er ein veg mange har venta på, og mellom anna brøytesjåførane gler seg.
Dei som brøyter på fjellet har opplevd ein heilt utruleg betring dei siste åra, ved at bratte, smale og svingete stigningar på begge sider er blitt eliminerte, og erstatta av tunnelar og breiare veg med god kurvatur.
- E16 Filefjell er blitt ein veg det går an å halde open nesten hundre prosent av tida. Vegen er blitt mykje lettare å drifte, og uvêrslysa gjer det betre å følgje vegen i mørke og snøføyke, seier avdelingssjef Gunnar Bjørgo i Presis vegdrift.
Det er spesielt når det er laussnø og kraftig vind at tilhøva blir vanskelege, men med høgste punkt på 992 meter over havet, ligg Filefjell lægre og lunare til enn nabo-overgangane Tyin-Årdal og Hemsedalsfjellet.
Skal svært mykje til
- Når vêret rufsar seg til, får vanlegvis Tyin – Årdal problem først og deretter Hemsedalsfjellet. Det skal svært mykje til no før me får kolonnekøyring og stenging på Filefjell, seier Bjørgo.
Også yrkessjåførane merkar at det går lettare.
- Den nye vegen sparar oss for mykje plage, og er rask og god å køyre. Eg har ikkje tal på kor mange timar sjåførane våre har stått fast i bakkane på den gamle filefjellvegen, då me nytta vegen ganske mykje tidlegare på ruter mot Trondheim, seier dagleg leiar Arne Slinde Ahlin i Slinde Transport AS.
Bilbergarane har også merka effekten av betre veg, ved at det er blitt mykje mindre å gjere på Filefjell vinterstid.
Positive effektar
Ordførar i Vang, Vidar Eltun, saknar ikkje den smale og svingete vegen opp mot Maristova.
- Du visste aldri kva du møtte rundt neste sving, og vegen over Filefjell var samla sett ikkje så grei å køyre på vinteren. No går turen over fjellet utan problem, og du føler nesten ikkje at du har vore over ein fjellovergang, seier Eltun.
Han ser positive effektar av den nye vegen på både reiseliv og næringsutvikling, og han gler seg over at fleire strekningar kjem i gang, slik som smale og rasfarlege Kvamskleiva lenger ned i Valdres. Som leiar i Stamvegutvalet for E16 ynskjer han seg sjølvsagt vidare vegutbetring, både lokalt og inn mot Bergen og Oslo.
Bygd 10% billegare
Statens vegvesen sin prosjektleiar på E16 Filefjell, Odd Erik Haugen, har fått mange positive skussmål på den nye vegen, og for høgfjellsstrekninga fekk dei også den høgthengande prisen «Årets anlegg». Reint kostnadsmessig har prosjektet blitt rimelegare enn skissert.
- Sluttprognosen for heile prosjektet er på 3,44 milliardar. Det er ca 10 prosent under tildelt ramme. Dei første 35 kilomterane har, trass i mange utfordringar, hatt ei god gjennomføring og god framdrift. Men på den siste tidelen av strekninga har det samla seg opp ein del «stang-ut»-hendingar som har ført til forseinkingar, seier Haugen.
Strekning | Lengd i km | Tunnel-lengd | Prosent tunnel | Kostnad i mill. kr |
Eidsbru-Varpe | 5,5 | 0 | 101 | |
Smedalsosen-Borlaug | 10 | 4,1 | 41 | 839 |
Varpe-Smedalsosen | 20 | 5,8 | 29 | 1637 |
Øye-Eidsbru | 4,5 | 2,1 | 47 | 779 |
E16 Filefjell (samla) | 40 | 12 | 30 | 3381 |
Skånsom utbygging
Både under planlegging og bygging er det teke omsyn til at vegen går i eit sårbart høgfjellslandskap. Dermed var det strenge krav til kor mykje areal som kunne brukast til bygging av vegen.
- På strekninga over høgfjellet ser me no at dette arbeidet har lukkast, og det ser svært pent ut, no tre år etter vegopninga. Revegeteringa har ført til at det er naturleg, stadeigen vegetasjon som veks langs fjellovergangen, og vegen glir fint inn i landskapet, seier Haugen.